یکی دیگر از مصادیق حقوق مالی تجارتی عبارت است از اسم تجارتی که جزو مایه ی تجارتی محسوب می گردد و قابل نقل و انتقال و خرید و فروش است.به بیانی دیگر،اسم تجارتی عنوانی است که تاجر تحت آن اسم به تجارت می پردازد.این اسم ممکن است نام خانوادگی تاجر باشد یا نام دیگری که تاجر برای نوع عملیات تجارتی خود انتخاب کرده است.اسم تجارتی نباید با ثبت تجارتی اشتباه شود، زیرا ثبت تجارتی در واقع معرف تاجر و ثبت مشخصات فردی او و درج تبعیت و رشته و نوع تجارت وی می باشد.در حالی که اسم تجارتی بیانگر و گویای نام تجارتخانه است و معرف تجارتخانه می باشد و برابر ماده 576 قانون تجارت ثبت آن اختیاری است مگر در مواردی که وزارت دادگستری آن را الزامی نماید.

اسم تجاری نباید به گونه ای انتخاب شود که باعث اشتباه مشتریان شود،بلکه باید به گونه ای انتخاب شود که در زمینه ی مشارکت با دیگران ایجاد شبهه ننماید.لذا،ثبت اسم تجاری در صورتی امکان دارد که مشابه اسم تجاری دیگری نباشد و حقوقی تضییع نگردد.چنانچه ماده ی 577 قانون تجارت مقرر می دارد:"صاحب تجارتخانه که شریک در تجارتخانه ندارد،نمی تواند اسمی برای تجارتخانه ی خود انتخاب کند که موهوم وجود شریک باشد."

ثبت اسم تجارتی به صورت اعلامی است.به عبارت دیگر متقاضی ثبت با تنظیم اظهارنامه و طی تشریفات مربوط به ثبت و آگهی ثبت علامت را به وسیله اداره ی ثبت اعلام می نماید تا بدین وسیله اشخاص ذینفع با اطلاع از موضوع و عنداللزوم با اعتراض به ثبت اسم تجارتی مانع ثبت آن شده و حقوق خود را استیفا نمایند. برای حمایت از تجار ماده 578 قانون تجارت بیان می دارد:"اسم تجارتی ثبت شده را هیچ شخص دیگری در همان محل نمی تواند اسم تجارتی خود قرار دهد،ولو اینکه اسم تجارتی ثبت شده با نام خانوادگی او،یکی باشد."بنابراین اگر اسم تجاری تاجر،همان نام خانوادگی او باشد می تواند دیگران را از استعمال آن منع کند.

در قانون تجارت ایران،مدت اعتبار ثبت اسم تجارتی 5 سال مقرر شده است .بنابراین هرگاه از تاریخ ثبت اسم تجارتی 5 سال بگذرد،اعتبار ثبت آن از بین می رود و حمایت قانون از آن،مبنی بر این که شخص دیگری در همان محل نمی تواند آن اسم را اسم تجارتی خود قرار دهد،منتفی می شود.لذا اعتبار اسم تجارتی محدود است و محدود به زمان معین و مشخصی است. ضمناَ بیان این نکته لازمست که صاحب اسم تجارتی می تواند دوباره نسبت به ثبت اسم تجارتی اقدام کند.

اسم تجارتی به سه طریق پایان می یابد:

1)از بین رفتن موسسه ای که اسم تجارتی تابع آن است.

2)ترک استعمال اسم تجارتی.

3)انتخاب اسم تجارتی دیگری به جای اسم تجارتی پیشین.


چند نکته:

-نام تجارتی ممکن است اسم تاجر باشد.

-اسم تجارتی بعد از ثبت طبق مقررات ارزش تجارتی دارد و می تواند از طریق ارث یا فروش یا به هر نحو دیگری مثل سایر کالاها و حقوق تجارتی به دیگری انتقال یابد.

-اسم تجارتی ثبت شده را هیچ شخص دیگری در همان محل نمی تواند اسم تجارتی خود قرار دهد ولو اینکه اسم تجارتی ثبت شده با اسم خانوادگی او یکی باشد.(ماده ی 578 قانون تجارت)

-صاحب تجارت خانه ای که شریک ندارد نمی تواند اسمی برای تجارت خانه ی خود انتخاب کند که موهم وجود شریک باشد.(ماده 577)

-اسم تجارتی قابل انتقال است و مدت اعتبار آن پس از ثبت 5 سال می باشد. بنابراین چنانچه گفته شد،تاجر می تواند اسم تجارتی خود را بفروشد و هم چنین وراث او می توانند از اسم تجارتی او مانند سایر ترکه اش استفاده نمایند (مستفاد از مواد579 و 580 ق.ت)

-در صورتی که وزارت دادگستری به موجب آیین نامه ترتیب ثبت اسم تجارتی و آگهی آن را بدهد مدت اعتبار پنج سال خواهد بود و بعد از هر پنج سال مجدداَ باید ثبت آن تجدید شود.

-چون علامت تجارتی قابل حمایت است و سوءاستفاده از آن جرم است اکثراَ نام تجارتی را همراه با علامت تجارتی به ثبت می دهند که در این صورت نام تجارتی در حقیقت جزیی از علامت تجارتی است و استفاده از آن در حکم استفاده از علامت دیگران  وجرم محسوب می شود.

-در مواردی که ثبت اسم تجارتی الزامی شده و در موعد مقرر،ثبت به عمل نیاید،اداره ثبت اقدام به ثبت کرده و سه برابر حق الثبت ماخوذ خواهد داشت."(ماده ی 581 قانون تجارت)